Complexbeveiliger

Een complexbeveiliger is een gespecialiseerde beveiliger die verantwoordelijk is voor de orde, rust en veiligheid binnen een justitiële inrichting, zoals een gevangenis of een huis van bewaring. Dit beroep, dat vaak in de volksmond ook wel cipier of gevangenisbewaarder wordt genoemd, is cruciaal voor het handhaven van een veilige en beheerste omgeving voor zowel gedetineerden als personeel.

De taken van een Complexbeveiliger zijn onder meer:

De taken van een complexbeveiliger zijn divers en veeleisend. De belangrijkste verantwoordelijkheden omvatten:

• Toezicht houden: Via een uitgebreid camerasysteem en door fysieke aanwezigheid houdt de complexbeveiliger toezicht op alle bewegingen en activiteiten in en rondom de inrichting. Dit omvat de leefafdelingen van gedetineerden, bezoekerszalen, werkplaatsen en de buitenste schil van het complex.
• Controle en inspectie: Bij binnenkomst worden alle bezoekers, medewerkers en goederen gecontroleerd. Daarnaast is de complexbeveiliger betrokken bij cel-inspecties om te controleren op contrabande.
• Begeleiding: Gedetineerden worden door complexbeveiligers begeleid naar afspraken binnen de muren van de inrichting, zoals de medische dienst, de bibliotheek, arbeid of recreatieve activiteiten.
• Ingrijpen bij calamiteiten: Bij conflicten, agressie of andere onveilige situaties treedt de complexbeveiliger adequaat op. Dit kan variëren van de-escalerend optreden tot, indien nodig, fysiek ingrijpen.
• Rapportage: Het nauwkeurig rapporteren van observaties en incidenten is een essentieel onderdeel van het werk.

Waar werkt een Complexbeveiliger

Complexbeveiligers werken hoofdzakelijk voor de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), de overheidsorganisatie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen in Nederland. Hun werkplek is dus een penitentiaire inrichting (PI), een huis van bewaring, een jeugdinrichting of een detentiecentrum. Het werk wordt uitgevoerd in onregelmatige diensten, inclusief dag-, avond-, nacht- en weekenddiensten.

Wat verdient een Complexbeveiliger

Het bruto maandsalaris van een beginnend complexbeveiliger ligt in 2025 rond de € 2.773,-. Afhankelijk van ervaring en functioneren kan dit oplopen. Bovenop het basissalaris komt een onregelmatigheidstoeslag voor het werken op ongebruikelijke tijden, die aanzienlijk kan zijn.

Aantal werkzaam in Nederland

Exacte cijfers over het aantal complexbeveiligers zijn niet openbaar beschikbaar. De Dienst Justitiële Inrichtingen heeft dagelijks de zorg over tienduizenden mensen, wat een aanzienlijke inzet van beveiligingspersoneel vereist.

Welke opleiding heeft de Complexbeveiliger gevolgd

Om complexbeveiliger te worden is een mbo-diploma op niveau 2 in de richting Beveiliging vereist.

Kandidaten moeten van onbesproken gedrag zijn, wat wordt getoetst via een uitgebreide screening door de politie en justitie (antecedentenonderzoek) en het overleggen van een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Daarnaast zijn een goede fysieke en mentale conditie essentieel en maken een psychologische test en een fysieke vaardigheidstest deel uit van de selectieprocedure.

Hoe lang duurt de opleiding tot Complexbeveiliger

De mbo-opleiding Beveiliger 2 kan op verschillende manieren worden gevolgd:

• BOL (Beroepsopleidende Leerweg): Dit is een voltijdopleiding waarbij je naar school gaat en stage loopt. De duur is gemiddeld één tot twee jaar.
• BBL (Beroepsbegeleidende Leerweg): Hierbij werk je minimaal 24 uur per week bij een erkend leerbedrijf en ga je één dag per week naar school. Deze variant duurt doorgaans één jaar.

Naast de mbo-opleiding volgt een nieuwe complexbeveiliger bij de DJI een interne basisopleiding van zes weken om specifiek te worden voorbereid op het werk binnen een justitiële inrichting.

Het opleidingsniveau van een Complexbeveiliger is MBO.

Enkele wetenswaardigheden over de Complexbeveiliger

• Mondelinge vaardigheid: Het belangrijkste "wapen" van een complexbeveiliger is zijn of haar mond. Goede communicatieve en de-escalerende vaardigheden zijn cruciaal om situaties onder controle te houden.
• Teamwerk: Complexbeveiligers werken altijd in teamverband. Ze moeten blindelings op elkaar kunnen vertrouwen, vooral in gespannen situaties.
• Bijdrage aan re-integratie: Hoewel de focus op veiligheid ligt, draagt een complexbeveiliger door een correcte en respectvolle bejegening ook bij aan het leefklimaat en de uiteindelijke re-integratie van gedetineerden in de maatschappij.

Extra informatie over de Complexbeveiliger

Andere benamingen:

De meest bekende alternatieve benamingen voor een complexbeveiliger zijn cipier, gevangenisbewaarder of penitentiair inrichtingswerker (PIW'er), hoewel PIW'er vaak verwijst naar een bredere functie met meer nadruk op begeleiding en re-integratie.