Nachtwaker

Een nachtwaker is iemand die tijdens de nachtelijke uren toezicht houdt op een gebouw, terrein of object. De primaire functie is het waarborgen van de veiligheid, het voorkomen van inbraak, vandalisme of brand, en het fungeren als aanspreekpunt bij calamiteiten wanneer de reguliere staf afwezig is.

De taken van een Nachtwaker zijn onder meer:

De taken kunnen variëren afhankelijk van de sector (bijv. hotel vs. industrie), maar de kernactiviteiten zijn:

• Surveillance: Het lopen van controlerondes (brand- en sluitrondes) om te controleren of deuren en ramen gesloten zijn en of er geen onveilige situaties zijn.
• Toegangscontrole: Het beheren van wie het pand binnenkomt of verlaat tijdens de nacht.
• Calamiteitenafhandeling: Eerste aanspreekpunt bij brandalarm, storingen of medische noodgevallen.
• Rapportage: Het bijhouden van een logboek over bijzonderheden tijdens de dienst.

Waar werkt een Nachtwaker

Nachtwakers zijn onmisbaar in sectoren die 24/7 doorgaan of kwetsbaar zijn in de nacht:

• Hotels en Recreatieparken (als nachtportier).
• Zorginstellingen (ziekenhuizen, GGZ, verpleeghuizen).
• Industriële terreinen en bouwplaatsen.
• Musea en overheidsgebouwen.
• Havens en logistieke centra.

Wat verdient een Nachtwaker

Het salaris is afhankelijk van ervaring, leeftijd en de CAO (bijvoorbeeld CAO Particuliere Beveiliging of Horeca).

• Bruto maandsalaris: Gemiddeld ligt dit tussen de € 2.400 en € 3.100 op basis van een fulltime dienstverband.
• Toeslagen: Een belangrijk onderdeel van het inkomen zijn de onregelmatigheidstoeslagen (ORT) voor het werken in de nacht, weekenden en op feestdagen. Deze kunnen het netto salaris aanzienlijk verhogen (vaak 20% tot 50% extra per uur).

Aantal werkzaam in Nederland

Exacte cijfers puur voor de functietitel 'nachtwaker' zijn lastig te isoleren omdat ze vaak onder de bredere noemer 'beveiligingspersoneel' vallen.

Volgens het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) werken er in totaal zo'n 1,2 miljoen mensen in Nederland regelmatig of soms in de nacht.
Binnen de beveiligingsbranche werken naar schatting zo'n 26.000 mensen regelmatig in nachtdiensten.

Welke opleiding heeft de Nachtwaker gevolgd

Er zijn twee hoofdroutes, afhankelijk van de verantwoordelijkheid:

Beveiligingsroute

(Meest voorkomend)

Voor de functie van nachtwaker in de pure beveiliging is een specifiek diploma wettelijk verplicht.

• Benodigde opleiding: MBO Beveiliger.
• Opleidingsniveau: MBO Niveau 2.

Duur van de opleiding:
Deze opleiding duurt doorgaans 1 tot 1,5 jaar.

Het is vaak een BBL-opleiding (Beroeps Begeleidende Leerweg), waarbij je 4 dagen werkt en 1 dag naar school gaat.

Hospitality/Ongeschoolde route

Voor functies als 'nachtportier' in kleinere hotels of 'slaapwacht' in de zorg is soms geen specifiek beveiligingsdiploma nodig, maar wordt er gevraagd naar:

• Niveau: MBO werk- en denkniveau.
• Certificaten: Vaak is wel een BHV-certificaat (Bedrijfshulpverlening) en/of Sociale Hygiëne vereist.

Het opleidingsniveau van een Nachtwaker is MBO.

Enkele wetenswaardigheden over de Nachtwaker

• Biologische klok: Nachtwerk is door de World Health Organization (WHO) geclassificeerd als mogelijk kankerverwekkend vanwege de verstoring van het bioritme. Er gelden daarom strenge regels in de Arbeidstijdenwet (maximaal aantal nachtdiensten per jaar).
• Rembrandt: De beroemdste 'nachtwacht' ter wereld is het schilderij van Rembrandt van Rijn. Ironisch genoeg heet het schilderij officieel niet zo (De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq) en speelde de scène zich waarschijnlijk overdag af; het schilderij was door vervuiling donker geworden.
• Nachtwakersstaat: Dit is een politiek-filosofische term voor een staat die zich enkel bezighoudt met de kerntaken: veiligheid garanderen (politie, justitie, leger) en zich verder niet met de burgers bemoeit.

Extra informatie over de Nachtwaker

De term 'nachtwaker' wordt soms als ouderwets ervaren. Moderne of alternatieve benamingen zijn:

• Nachtportier (vooral in hotels).
• Surveillant.
• Beveiliger.
• Objectbeveiliger.
• Slaapwacht (in de zorg; hierbij mag de medewerker slapen zolang er geen oproep is).
• (Historisch): Klepperman (iemand die met een klepper de tijd riep en waarschuwde voor brand).