Medisch pedicure
Een medisch pedicure is een voetverzorger op MBO niveau 4, wat het hoogst erkende niveau binnen de pedicurebranche is. In tegenstelling tot een basispedicure (MBO niveau 3), die zich voornamelijk bezighoudt met de algemene verzorging van gezonde voeten, is de medisch pedicure gespecialiseerd in het behandelen van zogenoemde 'risicovoeten'.
De taken van een Medisch pedicure zijn onder meer:
De taken van een medisch pedicure zijn breed en omvatten zowel de basis- als gespecialiseerde voetverzorging:
- Basisbehandelingen: Het knippen en verzorgen van nagels, het verwijderen van overtollig eelt en likdoorns (eeltpitten).
- Behandeling van risicovoeten: Specialistische zorg voor cliënten met diabetes of reuma, waarbij de voeten extra gevoelig zijn voor infecties en wonden. Dit omvat ook preventieve screening op gevoel (neuropathie) en doorbloeding.
- Specialistische technieken:
- Nagelbeugeltechniek (Orthesiologie): Het plaatsen van op maat gemaakte beugels om de vorm van een ingroeiende of kromme nagel te corrigeren.
- Nagelreparatie/prothese: Het (gedeeltelijk) vervangen of repareren van een beschadigde of afwezige nagel (bijvoorbeeld na trauma of schimmel) met gel of acryl.
- Orthesiologie: Het maken van op maat gemaakte hulpmiddelen (ortheses) van siliconen om drukpunten op of tussen de tenen te ontlasten.
- Antidruktechnieken: Het tijdelijk drukvrij leggen van pijnlijke plekken (bijv. wonden of likdoorns) met materialen zoals vilt.
- Advies en doorverwijzing: Het geven van advies over schoeisel, voetverzorging en looppatronen. Een medisch pedicure herkent complexere problemen die buiten het eigen vakgebied vallen en verwijst de cliënt tijdig door naar andere zorgverleners, zoals de huisarts, podotherapeut of diabetesverpleegkundige.
Waar werkt een Medisch pedicure
Een medisch pedicure kan op veel verschillende plekken werken:
- Eigen praktijk: De meesten werken als zelfstandig ondernemer (ZZP'er) vanuit een eigen praktijk aan huis of in een gehuurde ruimte.
- Multidisciplinaire centra: Steeds vaker werken zij in gezondheidscentra of 'voetencentra', in directe samenwerking met podotherapeuten, huisartsen en fysiotherapeuten.
- Zorginstellingen: In loondienst of als zelfstandige bij verpleeghuizen, verzorgingshuizen en woonzorgcentra voor ouderen of mensen met een beperking.
- Ziekenhuizen: Vaak als onderdeel van een 'voetenteam' of op de diabetespoli.
- Ambulant: Sommige medisch pedicures werken ambulant en bezoeken cliënten die niet meer mobiel zijn thuis.
Wat verdient een Medisch pedicure
Het inkomen van een medisch pedicure varieert sterk en is afhankelijk van de werksituatie (loondienst of ZZP), ervaring en de regio.
- In loondienst: Een medisch pedicure in loondienst (bijvoorbeeld bij een zorginstelling of een grote podotherapiepraktijk) verdient gemiddeld een bruto maandsalaris tussen de € 2.600 en € 3.650 bij een fulltime dienstverband. Een senior medisch pedicure kan doorgroeien tot circa € 3.900.
- Als ZZP'er (zelfstandige): Het inkomen is hier afhankelijk van het aantal cliënten, het uurtarief (of vaker, een behandeltarief) en de bedrijfskosten. De tarieven voor een specialistische behandeling liggen vaak tussen de € 35 en € 50 per behandeling. Het netto-inkomen is daardoor zeer variabel.
Aantal werkzaam in Nederland
Het is lastig om het exacte aantal medisch pedicures te specificeren, omdat niet elke pedicure als zodanig geregistreerd staat. We kunnen wel de volgende cijfers gebruiken:
- Totaal aantal pedicures: Volgens de KVK waren er op 1 januari 2025 in totaal 14.603 pedicures ingeschreven in Nederland. Dit is een mix van basis- en medisch pedicures.
- Kwaliteitsregistratie: De beste indicatie is het KwaliteitsRegister voor Pedicures (KRP), beheerd door ProCERT. Registratie hierin is verplicht voor medisch pedicures die in aanmerking willen komen voor vergoedingen van zorgverzekeraars (met name voor diabetes- en reumazorg). Het KRP telt ruim 6.300 geregistreerde pedicures die aan de kwaliteitseisen voldoen (waaronder de meeste medisch pedicures).
Brancheorganisatie ProVoet heeft ongeveer 11.500 tot 12.000 leden.
Welke opleiding heeft de Medisch pedicure gevolgd
Het beroep van medisch pedicure is een MBO-beroep op niveau 4.
De weg naar dit diploma verloopt meestal in twee stappen:
- Basisopleiding: Eerst moet men het diploma Pedicure (MBO niveau 3) behalen.
- Specialisatie: Vervolgens volgt men de opleiding Medisch Pedicure (MBO niveau 4).
Het is ook mogelijk om (bijvoorbeeld via een BOL-opleiding) direct in te stromen in de MBO niveau 4-opleiding Medisch Pedicure. Dan is de vooropleiding een VMBO-diploma (kader, gemengd of theoretisch), een MBO niveau 2-diploma, of een overgangsbewijs van 3 naar 4 HAVO/VWO.
Hoe lang duurt de opleiding tot Medisch pedicure
De duur van de opleiding hangt af van de gekozen route en opleidingsvorm (deeltijd, voltijd, BBL of BOL):
Route 1: Gestapelde opleiding (meest gebruikelijk voor volwassenen)
- Basis Pedicure (MBO 3): Dit duurt gemiddeld 1 tot 2 jaar (vaak in deeltijd, 1 dag per week les).
- Medisch Pedicure (MBO 4): Na het behalen van het MBO 3-diploma, duurt deze vervolgopleiding nog circa 1 jaar (ook vaak in deeltijd).
Totale duur: ca. 2 tot 3 jaar.
Route 2: Directe MBO 4-opleiding (BOL)
- Dit is een voltijdsopleiding (BOL) die direct opleidt tot Medisch Pedicure. Deze duurt, afhankelijk van de vooropleiding, 2 tot 3 jaar.
Het opleidingsniveau van een Medisch pedicure is
MBO.
Enkele wetenswaardigheden over de Medisch pedicure
- Het KwaliteitsRegister (KRP): Om de kwaliteit te waarborgen en in aanmerking te komen voor zorgvergoedingen, moet een medisch pedicure geregistreerd staan in het KRP. Dit vereist het behalen van accreditatiepunten door middel van bij- en nascholing.
- Vergoedingen: Medische pedicure wordt niet standaard vergoed.
- Basisverzekering: Alleen bij diabetes mellitus met een specifiek zorgprofiel (risicoclassificatie 2, 3 of 4) wordt de medisch noodzakelijke zorg vergoed. Dit loopt altijd via een podotherapeut (ketenzorg) en er geldt geen eigen risico.
- Aanvullende verzekering: Sommige verzekeraars vergoeden (deels) de behandeling voor mensen met reuma of diabetes zorgprofiel 1.
- Preventieve rol: Een medisch pedicure heeft een cruciale signalerende en preventieve functie. Door tijdige en juiste behandeling van risicovoeten (met name bij diabetes) helpen zij ernstige complicaties, zoals wonden (ulcera) en zelfs amputaties, te voorkomen.
- Beschermde titel: Het beroep 'pedicure' of 'medisch pedicure' is geen wettelijk beschermde titel, in tegenstelling tot bijvoorbeeld 'podotherapeut'. ProVoet zet zich wel in voor meer erkenning van het beroep.
Extra informatie over de Medisch pedicure
De term "Medisch Pedicure" is de officiële en meest gebruikte benaming voor dit MBO niveau 4-beroep.
Er zijn geen directe synoniemen, maar er is wel vaak verwarring met andere beroepen in de voetzorg:
- Pedicure (basis): Dit is de MBO niveau 3-opgeleide voetverzorger zonder de specialistische aantekeningen voor de risicovoet.
- Podotherapeut: Dit is een ander beroep. Een podotherapeut is HBO-opgeleid (Bachelor), heeft een wettelijk beschermde titel (volgens de Wet BIG, artikel 34) en richt zich op het diagnosticeren en behandelen van klachten aan de voet en het bewegingsapparaat die daaruit voortkomen. Een podotherapeut mag bijvoorbeeld steunzolen aanmeten en uitvoerige diagnostiek doen. Een medisch pedicure en een podotherapeut werken zeer vaak samen.